22 marca obchodzimy Światowy Dzień Wody. Został on ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, a jego celem jest zwrócenie uwagi na problem dostępu do czystej wody pitnej, z którym zmagają się miliony ludzi na świecie.
Tegoroczne święto odbywa się pod hasłem „Wody gruntowe – uczyń niewidzialne widzialnym”.
Pomimo tego, że nie widzimy wód gruntowych są niewidzialne, ich wpływ jest widoczny wszędzie. Poza naszym wzrokiem pod naszymi stopami, wody gruntowe są ukrytym skarbem, który wzbogaca nasze życia. W najbardziej suchych częściach świata może to być jedyna woda, którą ludzie mają. Większość płynnej słodkiej wody na świecie to stanowią wody gruntowe. Wspomagają one dostawy wody pitnej, systemy sanitarne, rolnictwo, przemysł i ekosystemy. W wielu miejscach działalność człowieka prowadzi do nadmiernego wykorzystania i zanieczyszczenia wód gruntowych. W innych miejscach po prostu nie wiemy, ile tam jest wody. Wody podziemne będą odgrywać kluczową rolę w dostosowaniu się do zmian klimatycznych. Musimy działać razem, aby w zrównoważony sposób zarządzać tym cennym zasobem. Wody gruntowe mogą być niewidoczne, ale nie mogą być zapomniane
Czym są wody gruntowe?
Wody gruntowe znajdują się pod ziemią w warstwach wodonośnych, składających się z formacji geologicznych skał, piasków i żwirów które zawierają znaczne ilości wody. Wody gruntowe zasilają źródła, rzeki, jeziora i tereny podmokłe, a także wsiąkają do oceanów. Wody gruntowe są zasilane głównie przez opady deszczu i śniegu, które przenikają do gruntu. Wody gruntowe mogą być wydobywane na powierzchnię za pomocą pomp i studni.
Dlaczego wody gruntowe są ważne?
Prawie cała płynna woda słodka na świecie to woda gruntowa. Życie nie byłoby możliwe bez wód gruntowych. Większość obszarów suchych na świecie jest całkowicie uzależniona od wód gruntowych. Wody gruntowe dostarczają znaczną część wody, którą wykorzystujemy do picia, celów sanitarnych, produkcji żywności i procesów przemysłowych. Wody gruntowe mają również decydujące znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemów, takich jak tereny podmokłe i rzeki. Nadmierna eksploatacja wód gruntowych może prowadzić do niestabilności i osiadania gruntów, a w regionach przybrzeżnych do wnikania wody morskiej pod powierzchnię ziemi.
Dlaczego powinniśmy troszczyć się o wody gruntowe?
W wielu miejscach na świecie wody gruntowe są nadmiernie wykorzystywane. Dzieje się tak gdy z warstw wodonośnych pobiera się więcej wody niż jest uzupełniane przez opady deszczu i śniegu. Ciągłe nadmierne wykorzystywanie wód gruntowych prowadzi do wyczerpania zasobów. Na wielu obszarach wody gruntowe są zanieczyszczone, a ich rekultywacja jest często długim i trudnym procesem. Zwiększa to koszty przetwarzania wód gruntowych, a czasem nawet uniemożliwia ich wykorzystanie. W niektórych miejscach nie wiemy, ile wód gruntowych znajduje się pod naszymi stopami, co oznacza, że możemy nie wykorzystywać potencjalnie ważnego zasobu wody.
Badania, ochrona i zrównoważone wykorzystanie wód gruntowych będą miały kluczowe znaczenie dla przetrwania i dostosowania się do zmian klimatu oraz zaspokojenia potrzeb rosnącej populacji.
Co możemy zrobić w sprawie wód gruntowych?
Wody gruntowe są niezwykle ważne, ale nie zawsze są w pełni doceniane. Musimy chronić wody gruntowe przed zanieczyszczeniem, a także wykorzystywać je w sposób zrównoważony, biorąc pod uwagę zarówno potrzeby ludzi jak i naszej planety.
Istotna rola wód gruntowych w systemach wodnych i sanitarnych, rolnictwie, przemyśle, ekosystemach oraz procesie adaptacji do zmian klimatycznych musi znaleźć odzwierciedlenie w polityce zrównoważonego rozwoju. Musimy podjąć pilne działania w sprawie zrównoważonego wykorzystania wód gruntowych w ramach globalnego programu ONZ, który skupia się na Celu Zrównoważonego Rozwoju numer 6 (Czysta Woda i Warunki Sanitarne).
Kluczowe przesłania kampanii z okazji Światowego Dnia Wody w 2022 roku:
- Choć wody gruntowe są niewidoczne, ich wpływ jest widzialny wszędzie.
- Niewidoczne, pod naszymi stopami, wody gruntowe są ukrytym skarbem, który wzbogaca nasze życie. W najbardziej suchych częściach świata może być to jedyne źródło wody dostępne dla ludzi.
- Prawie cała słodka woda w stanie ciekłym na świecie to woda gruntowa. Jest wykorzystywana jako woda pitna, wspomaga systemy sanitarne, rolnictwo, przemysł i ekosystemy.
- Nasze działania na powierzchni ziemi wpływają na to co dzieje się pod ziemią. Musimy umieszczać w glebie tylko nieszkodliwe, biodegradowalne produkty i wykorzystywać wodę w sposób jak najbardziej efektywny.
- Wody gruntowe przekraczają granice państw. Musimy współpracować, aby zarządzać transgranicznymi zasobami wód gruntowych.
- W wielu miejscach na świecie działalność człowieka powoduje nadmierne wykorzystywanie i zanieczyszczenie wód gruntowych. Czasem też po prostu nie wiemy, ile wody znajduje się pod powierzchnią ziemi.
- Nie możemy zarządzać tym, czego nie zmierzymy. Wody gruntowe muszą być dokładnie badane, analizowane i monitorowane.
- Wody gruntowe odegrają kluczową rolę w przystosowaniu się do zmian klimatu. Musimy chronić i badać wody gruntowe, równoważąc potrzeby ludzi i planety.